Rehabilitacja i fizjoterapia

Rehabilitacja ortopedyczna we współczesnym świecie oznacza rehabilitację specjalistyczną, realizowaną według ustalonych protokołów i indywidualnie nakreślonego planu, ocenianego za pomocą obiektywnych skal i pomiarów.

Rezultaty techniczne doskonałej operacji może zniweczyć wadliwa pooperacyjna rehabilitacja, dopuszczająca do zrostów, blizn, zesztywnienia, rozejścia się nie w pełni wygojonych tkanek czy utraty funkcji. Dlatego bardzo ważną rzeczą jest wczesne rozpoczęcie terapii dostosowanej do dysfunkcji z którą zgłasza się pacjent.

Unieruchomienie ma zbawienny wpływ we wczesnej fazie regeneracji więzadeł i jest kluczowym elementem gojenia się złamań. Jednakże zbyt długie unieruchomienie jest szkodliwe, ponieważ prowadzi do sztywności stawu, zmian degeneracyjnych w chrząstce stawowej, osłabienia i zaniku mięśni, zaburzenia czucia głębokiego.

Kontrolowana mobilizacja, czyli kontrolowany (dozowany)  ruch pod wieloma względami ma dobroczynny wpływ na gojące się tkanki. Wczesna mobilizacja  zarówno po ostrych urazach jak i po zabiegach pooperacyjnych zmniejsza ból, obrzęk wpływa na lepsze odżywianie tkanek oraz daje lepsze wyniki funkcjonalne w porównaniu do unieruchomienia w gipsie. Jednocześnie poza ćwiczeniami wskazane jest stosowanie ortezy, stabilizatora czy  specjalnych plastrów (taping)  w celu ochrony uszkodzonych struktur.

Pytanie, czy „wczesna mobilizacja” lub ćwiczenia lecznicze są leczeniem czy rehabilitacją, pozostaje bez odpowiedzi. Jednakże należy podkreślić, że terapia ruchowa sama w sobie może być elementem stymulującym regenerację tkanki. W odniesieniu do mięśnia pobudza szybkie i intensywne wrastanie kapilar do uszkodzonego obszaru, regenerację włókien mięśniowych i stymuluje równoległą orientacje miofibryli. W przypadku ścięgna odpowiednie postępowanie wzmacniające (ćwiczenia ekscentryczne) może stymulować syntezę kolagenu co z kolei wzmacnia ścięgno. Zatem ćwiczenia lecznicze poprzez działanie mechanotransdukcji  są nie tylko częścią rehabilitacji, ale mogą działać jako terapia sama w sobie.